Ο διαβητικός ασθενής έχει σοβαρές επιπλοκές από τη νόσο του σακχαρώδη διαβήτη. Οι πιο συνήθεις είναι το διαβητικό πόδι, η στεφανιαία νόσος, η νεφρική ανεπάρκεια και η απώλεια της όρασης. Το διαβητικό πόδι είναι το πόδι που έχει εμφανείς αλλοιώσεις από τον αστράγαλο έως τα δάκτυλα του πέλματος, και κυρίως όταν εμφανίζει έλκη. Η ιατρική κοινότητα το αντιμετωπίζει πλέον έως ξεχωριστή νόσο καθώς έχει μία σοβαρότατη επιπλοκή, τον μερικό ή ολικό ακρωτηριασμό των κάτω άκρων. Σε διεθνές επίπεδο κάθε 30′ της ώρας χάνεται το πόδι κάποιου διαβητικού ασθενούς, και αυτή είναι μία στατιστική που πέρα από το προσωπικό κόστος στην υγεία και την ψυχολογία του ασθενούς έχει μία σημαντικό υγειονομικό κόστος, καθώς σήμερα το 3-4% των ατόμων με διαβήτη απορροφά το 12-15% των κονδυλίων για την υγεία.
Μεγαλύτερη στατιστική εμφάνισης διαβητικών ελκών έχουν οι ασθενείς που έχουν αρρύθμιστο διαβήτη και ειδικά όσους εμφανίζουν διαβήτη τύπου 1, δηλαδή που χρειάζονται ινσουλίνη για τη θεραπεία τους αφού το πάγκρεας τους δεν λειτουργεί.
Τα έλκη είναι μία πληγή, μία ρήξη στη συνοχή της επιδερμίδας, η οποία δεν επουλώνεται σε βάθος τρίμηνου. Για τη δημιουργία ελκών στο πόδι του διαβητικού ασθενούς οι βασικοί λόγοι είναι:
- Νευροπάθεια. Η νευροπάθεια κάνει τον ασθενή να χάνει την αίσθηση του πόνου και της πίεσης που δέχεται το πόδι, με αποτέλεσμα να είναι επιρρεπής σε τραυματισμούς που θα εξελιχτούν σε έλκη. Επίσης προκαλεί μυϊκή ατροφία και παραμόρφωση των κάτω άκρων.
- Αγγειοπάθεια. Τα πόδια των διαβητικών είναι 10-15 χρόνια πιο γερασμένα σε σχέση με τα πόδια των ατόμων χωρίς διαβήτη. Με την αγγειοπάθεια δημιουργείται κακή κυκλοφορία αίματος αλλά και μειωμένη οξυγόνωση της περιοχής. Κάτω από αυτές τις συνθήκες είναι πολύ δύσκολη και αργή η διαδικασία επούλωσης της πληγής. Οι διαβητικοί έχουν 10 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να χάσουν ένα πόδι (ακρωτηριασμός) σε σχέση με άτομα που δεν έχουν σακχαρώδη διαβήτη.
- Μικρή αντοχή στις λοιμώξεις. Είναι επιρρεπείς στις λοιμώξεις από μικρόβια σε όλα τα επίπεδα του οργανισμού.
Συμβουλές για το διαβητικό πόδι
- Περπατάμε καθημερινά με τα σωστά παπούτσια και πάτους. Προσέχουμε το βάρος μας και τρώμε υγιεινά σύμφωνα με τον διαβητολόγο μας.
- Φοράμε ειδικούς πάτους κατασκευασμένους αποκλειστικά για το δικό μας πόδι με 3D Laser πελματογραφο. Οι διαβητικοί πάτοι έχουν πολύ εξειδικευμένα υλικά και όταν υπάρχει ενεργό άτονο έλκος, σχεδιάζονται με ειδική οπή στην περιοχή για να γίνεται πλήρη αποφόρτιση της περιοχής και γρηγορότερη επούλωση.
- Φοράμε άνετα παπούτσια με χοντρό πάτο. Προτιμούμε να φοράμε αθλητικά παπούτσια, όχι παπούτσια με τακούνια, όχι τακούνια με ραφές.
- Ελέγχουμε κάθε βράδυ τα παπούτσια για τυχόν μικροαντικείμενα στο εσωτερικό τους (π.χ. πετραδάκια, κέρματα, καρφιά, κ.λπ.) ή για χαλασμένες ραφές και πάτους.
- Δεν φοράμε σφιχτές κάλτσες, ούτε καλτσοδέτες. Προτιμούμε κάλτσες χωρίς εσωτερικές ραφές, μάλλινες ή ειδικές διαβητικές κάλτσες.
- Πλένουμε τα πόδια μας καθημερινά, με μαλακό ουδέτερο σαπούνι (όχι αντισηπτικά) και τα στεγνώνουμε προσεχτικά. Προσέχουμε και στεγνώνουμε ιδιαίτερα τις περιοχές ανάμεσα στα δάχτυλα, προσπαθώντας να μην τα απομακρύνουμε πολύ μεταξύ τους.
- Ελέγχουμε τα πόδια μας, κάθε βράδυ για μικρά τραύματα ιδίως στα πέλματα ή στα διαστήματα ανάμεσα στα δάχτυλα. Ψάχνουμε για: αλλαγές του συνηθισμένου χρώματος στο δέρμα, ασυνήθιστο πρήξιμο, πληγές, κοψίματα, φουσκάλες, γρατζουνιές, φουσκάλες ή υγρό ή αίμα κάτω από κάλους.
- Δεν αφαιρούμε τους κάλους με ξυραφάκι ή με αυτοκόλλητα του εμπορίου.
- Χρησιμοποιούμε χλιαρό νερό για το μπάνιο, θερμοκρασίας 37ο C, είναι το καταλληλότερο. Αποφεύγουμε να τοποθετούμε τα πόδια μας πολύ κοντά σε φωτιά και θερμάστρες και δεν τα αφήνουμε πολύ ώρα στον ήλιο
- Καταπολεμούμε τη ξηρότητα του δέρματος των ποδιών κυρίως με ειδικούς αφρούς ή ενυδατικές κρέμες, που συνιστούν εξειδικευμένοι γιατροί. Η βαζελίνη είναι ακατάλληλη.
- Κόβουμε τα νύχια σε ευθεία γραμμή με το δέρμα πολύ προσεκτικά ή απευθυνόμαστε σε ειδικό ποδολόγο.
Η ενημέρωση, η πρόληψη και η σωστή φροντίδα μπορεί να σώσει τα πόδια ενός διαβητικού.
Το παρόν άρθρο έχει αποκλειστικά ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη γνώμη του θεράποντος ιατρού σας.